پوکی استخوان زمانی رخ میدهد که سرعت جایگزینی بافت جدید استخوان کندتر از سرعت حذف بافت قدیمی آن است. رژیم غذایی سالم و وزن مناسب میتواند در جلوگیری از آن بسیار موثر باشد. در این مقاله دیگر عوامل این بیماری و راهکارهای مفید برای جلوگیری از پوکی استخوان را بیان میکنیم.
مصرف دارو
استفاده طولانی مدت از داروهای خوراکی یا تزریقی مانند پردنیزون و کورتیزون روند بازسازی استخوان را کند میکند. ابتلا به پوکی استخوان با مصرف این داروها رابطه مستقیم دارد.
- تشنج
- ریفلاکس اسید معده
- سرطان
- داروهای پیوند اعضا
- شرایط پزشکی
این مطلب را نیز بخوانید: علائم پوکی استخوان چیست و چه راهکارهایی برای پیشگیری وجود دارد
بیماریها
خطر ابتلا به پوکی استخوان در افراد با مشکلات پزشکی زیر بیشتر است.
- بیماری سلیاک
- بیماری التهاب روده
- بیماری کلیوی و کبد
- سرطان
- لوپوس
- میلوما
- آرتروز
شیوه زندگی
برخی از عادتهای بد که میتواند خطر ابتلا به این بیماری را در افراد افزایش دهد در زیر آمده است.
- زندگی کم تحرک: خطر ابتلا به پوکی استخوان در افرادی که زندگی کم تحرکی دارند بیشتر است. این بیماری در افراد پر تحرک کمتر مشاهده میشود. جالب است بدانید تحرک و فعالیت، وزن را متعادل میکند و برای استخوانها مفید است. بهترین ورزشهای جلوگیری از پوکی استخوان پیاده روی، رقص، وزنه برداری و دویدن است.
- مصرف بیش از حد الکل: مصرف بیش از دو نوشیدنی الکلی در روز خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش میدهد.
- سیگار کشیدن: استعمال دخانیات مخصوصاً تنباکو نقش مهمی در ضعف استخوانها و ابتلا به پوکی استخوان دارد.
عوارض جانبی
شکستگی استخوان مخصوصاً شکستگی در ستون فقرات، یا مفصل ران جدیترین عارضه پوکی استخوان است. ناتوانیهای ناشی از پوکی استخوان خطر مرگ را افزایش میدهد. مرگ در سال اول بعد از آسیب دیدگی بسیار شایع است. درد کمر، کج شدن ستون فقرات و خمیده شدن از دیگر عوامل بیماری پوکی استخوان است.
با توجه به مطالب گفته شده در بالا پوکی استخوان میتواند برای هر کسی در هر سنی رخ دهد، و عوارض وحشتناکی داشته باشد؛ اما نکته مهم اینجاست که روش های موثری برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان وجود دارد.
پروتئین و تاثیر آن برای جلوگیری از پوکی استخوان
پروتئین یکی از اجزای تشکیل دهنده استخوان به شمار میرود. اکثر مردم پروتئین مورد نیاز خود را از مواد غذایی دریافت میکنند. توجه داشته باشید که ممکن است برخی از افراد گیاهخوار به دلیل نوع رژیم غذای خاصی که دارند به اندازه کافی پروتئین دریافت نکنند. برای دریافت پروتئین به اندازه کافی مصرف سویا، آجیل، حبوبات، لبنیات و تخممرغ الزامی است. سالمندان به دلیل ناراحتی در دستگاه گوارشی معمولاً پروتئین کمتری دریافت میکنند این افراد باید از مکملهای غذایی کمک بگیرند.
کلسیم و تاثیر آن برای جلوگیری از پوکی استخوان
زنان و مردان بین ۱۸ تا ۵۰ سال باید روزانه ۱۰۰۰ میلیگرم کلسیم دریافت کنند. این مقدار برای افراد با سن ۵۰ سال به ۱۲۰۰ میلیگرم در روز میرسد. منابع خوب کلسیم عبارتند از
- محصولات لبنی کم چرب
- سبزیجات با برگ تیره
- کنسرو ماهی آزاد یا ساردین
- محصولات سویا
- غلات غنی شده با کلسیم و آب پرتقال
اگر رژیم غذایی شما به اندازه کافی کلسیم ندارد، حتما از مکملهای کلسیم استفاده کنید. توجه داشته باشید مکملهای کلسیم خطر سنگ کلیه را افزایش میدهد.
ویتامین D و تاثیر آن برای جلوگیری از پوکی استخوان
بهتر است بدانید ویتامین D توانایی بدن را برای کسب کلسیم بالا میبرد. افرادی که از نور خورشید به اندازه کافی ویتامین D جذب میکنند بدن سالمتری دارند، البته برای کسب ویتامین D از نور خورشید کرم ضد آفتاب فراموش نشود. توجه داشته باشید اگر نمیتوانید با استفاده از نور خورشید به اندازه کافی ویتامین D کسب کنید، حتما از مکملهای خوراکی ویتامین D استفاده نمایید. منابع ویتامین D، نور آفتاب و مکملها یا مولتی ویتامینها هستند.
حرکات ورزشی برای جلوگیری از پوکی استخوان
ورزش میتواند در ساخت استخوانهای قوی کمک کند. نکته بسیار مهم این است که ورزش استخوانها را جوان نگه میدارد و سرعت ساخت بافت جدید را افزایش میدهد. بسیاری از تمرینات ورزشی به عضلات، استخوانها و ستون فقرات کمک میکنند. دویدن، پیاده روی، طناب زدن به افزایش قدرت استخوانها نیز کمک میکند. دقت داشته باشید که فشار بسیار بالای بر روی استخوانها و ستون فقرات قرار ندهید، همچنین کنترل وزن نیز در مراقبت از استخوانها بسیار مفید است. توجه نمایید کمبود وزن میتواند با افزایش خطر شکستگی استخوان همراه باشد، بنابراین داشتن وزن متعادل در سلامت بدن بسیار مؤثر است.
معرفی کتاب:
زیر بنای همه امراض :
امراض اساسی و مقدماتی وجود آدمی عبارتند از : حرص، دروغگویی، ریاکاری، انکار حقایق، هرزگی، خشم، حسد، بی حیایی، ترس دائم، دلهره مستمر، و امثالهم. اینها زیر بنای همه امراض بشری هستند مثل بیماریهای دستگاه گوارش، کبد، کلیه و قلب وعروق وبیماریهای خون مثل چربی و قند وامراض جلدی و جنسی و تا بیماریهای حاد روانی مثل وسواس و اسکیزوفرنی و نسیان و غیره.
استاد علی اکبر خانجانی
کتاب مبانی روانشناسی عرفانی ص ۵۹
مرسی از اطلاعاتتون