در قسمت قبل با خون دماغ و علل ایجاد آن آشنا شدیم و دو نوع خونریزی بینی، خونریزی بینی قدامی و خونریزی بینی خلفی را شناختیم. در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با روشهای درمانی این مشکل بیشتر آشنا کنیم.
خونریزی بینی خلفی
تعداد کمی از خونریزیهای بینی، خونریزی بینی خلفی است؛ به این معنی که خونریزی از شاخههایی از عروق خونی آغاز میشود که خون را به فضای داخل بینی شما بین سقف دهان و مغز (حفره بینی) میرساند. خونریزی بینی خلفی در بزرگسالان بیشتر از کودکان است و جدیتر از خونریزی بینی قدامی است زیرا میزان خونریزی بیشتر است. علائم خونریزی بینی خلفی عبارتاند از:
- ضربه به سر یا سقوط
- شکسته شدن بینی
- جراحی بینی
- آترواسکلروز
- داروهایی که به راحتی باعث خونریزی میشوند، ازجمله آسپرین و داروهای ضد انعقادی همچون وارفارین و هپارین
- تومور در حفره بینی
- اختلال در لخته شدن خون مانند بیماری هموفیلی
- لوسمی (اگرچه نادر است و احتمالاً علائم دیگری نیز وجود دارد)
درمان
اغلب موارد خونریزی بینی بدون نیاز به مراقبتهای پزشکی متوقف میشوند، اما گاهی اوقات ممکن است نیاز به درمان داشته باشند.
چه کار باید کرد
برای بند آمدن خوندماغ:
- بنشینید و قسمت نرمی بینی خود را، دقیقاً بالای منخرین، حداقل به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه محکم بگیرید.
- قسمت نرمی بینی خود را به سمت پایین کشیده و از طریق دهان نفس بکشید_این کار باعث میشود خون بجای برگشتن به گلوی شما، از بینی خارج شود.
- مقداری یخ را روی برآمدگی بینی خود قرار دهید.
- بجای دراز کشیدن، راست بنشینید. این کار باعث میشود فشارخون در رگهای خونی بینی کاهش یابد و از خونریزی بیشتر جلوگیری شود.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت بروز موارد زیر با GP یا ۱۱۱ تماس بگیرید:
- اگر داروی ضد انعقاد خون مانند وارفارین مصرف میکنید یا هموفیلی دارید و خونریزی متوقف نمیشود.
- اگر شما علائم آنمی مانند تپش قلب، تنگی نفس و رنگپریدگی رادارید.
- کودک زیر دو سال که خوندماغ شده است.
- خوندماغ مکرر.
در صورت مشاهده علائم زیر، از فردی بخواهید شما را سریعاً به بخش حوادث و اورژانس (A&E) برساند یا برای آمبولانس با ۹۹۹ تماس بگیرید:
- اگر خونریزی برای بیش از ۲۰ دقیقه ادامه یابد.
- اگر خونریزی زیاد است و شما خون بسیاری را ازدستدادهاید.
- اگر دچار مشکلات تنفسی شدهاید.
- اگر مقدار زیادی خون را بلعیدهاید و باعث حالت تهوع در شما شده است.
- اگر خوندماغ ناشی از یک آسیب جدی باشد.
درمان پزشکی
هنگامیکه به دلیل خون دماغ به پزشک مراجعه میکنید، پزشک مربوطه بررسیهایی انجام میدهد تا مشخص شود وضعیت بیماری شما در چه حد است و چه چیزی باعث ایجاد آن شده است. این بررسیها ممکن است شامل نگاه کردن به داخل بینی، اندازهگیری ضربان قلب و فشارخون، آزمایش خون و موارد دیگر باشد. دو درمان که پزشک از آنها به منظور متوقف کردن خونریزی بینی استفاده میکند، کوتری بینی (سوزاندن رگ بینی) و تاپون بینی است.
کوتری بینی
به روش سوزاندن یا تخریب یک بافت زنده، کوتریزاسیون گفته میشود. از این درمان برای مبارزه با عفونتها، بستن جراحتهای ناشی از قطع عضو و بند آوردن خونریزیها استفاده میشود. «کوتری بینی» یا «سوزاندن رگ بینی» روشی است که به منظور متوقف کردن خوندماغ شدید (معمولاً از یک سرخرگ یا سیاهرگ در نوک بینی) انجام میشود. در طی این روش، گرما بر روی نقطهای که خونریزی میکند اعمال میشود و رگهای خونی در این قسمت را به طور مختصری میسوزاند و آنها را مسدود میکند تا خونریزی بینی متوقف شود. درمان سوزاندن رگ بینی تنها چند دقیقه طول میکشد و میتوان آنرا در مطب پزشک یا در یک بخش مداوای سرپایی در مراکز درمانی با استفاده از بیحسی موضعی انجام داد.
بینی دارای یک منبع خونی بسیار غنی است که وظیفه گرم و مرطوب کردن هوایی که از طریق تنفس به ریهها وارد میشود را بر عهده دارد. مقدار زیاد خونی که در بینی جریان دارد، گاهی اوقات منجر به بروز خوندماغ (اپیستاکسی) به ویژه در کودکان و نوجوانان میشود. ضربه خوردن به بینی، عفونت و یا خشک شدن غشاهای داخلی بینی میتواند منجر به خونریزی از بینی شود. فرو بردن انگشت در بینی، عطسه سنگین، سرفه شدید، ورزش سنگین و فین کردن شدید، مثالهایی از صدماتی هستند که میتوانند منجر به خونریزی از بینی شوند. خونریزی خود به خودی از بینی هم معمولاً در اثر پُرخون شدن یکی از سیاهرگها در تیغه میانی بینی اتفاق میافتد و در اغلب موارد، این سیاهرگ با چشم قابلدیدن و قابلدسترسی است. درصورتیکه خونریزی به صورت مکرر اتفاق بیافتد و به راحتی متوقف نشود، احتمالاً برای درمان آن باید درمان سوزاندن رگ بینی انجام شود.
تامپون بینی
گذاشتن تامپون در بینی به نحوی که کل سوراخ بینی را پر کند از درمانهایی است که معمولاً برای جلوگیری از خونریزی بینی انجام میشود، در این حالت پزشک باندی با طول بلند و آغشته به پماد را وارد سوراخ بینی میکند، وجود این باند سبب میشود به ناحیه خونریزی فشار وارد شده و خونریزی متوقف شود، معمولاً پزشکان این تامپونها را بعد از ۴۸ ساعت از بینی خارج میکنند.
بهبودی
هنگامیکه خون دماغ شما متوقف شد، به منظور جلوگیری از خونریزی مجدد و جلوگیری از بروز عفونت بهتر است توصیههای زیر را جدی بگیرید:
- اجتناب از دمیدن در بینی خود، بلند کردن اجسام شدید، تمرینات شدید، اجتناب از مصرف نوشیدنیهای گرم حداقل به مدت ۲۴ ساعت.
- به پوستهای جدیدی که داخل بینی به وجود میآید دست نزنید. این کار ممکن است ناخوشایند باشد اما آنها بخش مهمی در روند بهبودی هستند.
- هنگام عطسه سعی کنید با دهان خود عطسه کنید تا از فشار در بینی کاسته شود.
- به افرادی که سرماخوردهاند نزدیک نشوید.
- اگر از یبوست رنج میبرید، مایعات زیاد مانند آب یا آبلیمو بنوشید و میزان فیبر (مانند نان و غلات و میوههای تازه و یا سویا) را در رژیم غذایی خود افزایش دهید و یا از دکتر بخواهید برای تسهیل دفع مدفوع و جلوگیری از ایجاد فشار چارهای بیندیشد.