افسردگی در کودکان مسئله شایع و عادی نیست. اما در بعضی موارد دیده شده که کودکانی با زندگی نرمال و به دور از هر گونه مشکل به افسردگی دچار میشوند. این مسأله در نتیجه عدم تعادل شیمیایی در مغز است که افسردگی بالینی بروز میدهد.افسردگی در کودکان نشانههای مشخصی دارد که تشخیص درست آنها به بهبود وضعیت کودک کمک خواهد کرد. در چنین سن پائینی گرفتن کمک برای بهبود وضعیت روانی آنها بسیار حیاتی و مهم است. در این قسمت به ادامه روشهای کمک به فرزند در خانه میپردازیم.
یاری رساندن به کودک زمانی که به مشکل بر میخورد
به او کمک کنید فعالیتهای خود را به بخشهای کوچک و آسانتری تقسیم کند. افسردگی در کودکان معمولا هنگام مواجه با فعالیتهای سخت دچار مشکل میشوند. کمک به آنها در این زمینه مخصوصاً زمانی که بخش کوچک شده کار را به اتمام میرسانند باعث میشود اعتماد به نفس بیشتری به دست بیاورند. انجام فعالیتهای کوچک کمکم جای خود را به انجام فعالیتهای بزرگتر میدهد. رسیدن به چنین هدفی نیازمند صبر و اشتیاق و همراه شدن با کودک در این مسیر است. این بدان معنا نیست که شما کسی خواهید بود که به تنهایی کار را به اتمام برساند.
به فرزندتان کمک کنید از استرس زندگی خود بکاهد
کودک زمانی که به افسردگی دچار است به طور کلی انجام فعالیتهای روزمره برایش دشوارتر است. سعی کنید کارهایی که میپندارید موجب ایجاد اضطراب و استرس میشود را کاهش دهید و به دنبال روشهایی برای کاهش استرس در زندگی او باشید.
خانه را به فضایی مثبت تبدیل کنید
رفتارها، طرز صحبت و گفتوگوهای منفی را کاهش دهید یا به طور کل از بین ببرید. همینطور از بلند کردن صدای خود، رفتارهای تهاجمی و ابراز هر گونه خشونت فیزیکی در خانه پرهیز کنید. خانه را به پناهگاهی امن، محلی آرام که به کودک احساس امنیت روحی و جسمی میدهد، تبدیل کنید.
به فرزند خود کمک کنید در زندگی نکات مثبت را ببیند
در موقعیتهای مختلف زندگی سعی کنید بیشتر نکات مثبت را به فرزندتان گوشزد کنید. با استفاده از کلمات مثبت و تشویق آمیز به الگویی که بیشتر نیمه پر لیوان را میبیند بدل شوید. از آنجایی که کودک شما به شدت تحت تأثیر کلمات و احساسات شماست از کاربرد کلمات با بار منفی پرهیز کنید.
زمانی که کودک از احساسات خود صحبت میکند او را باور کنید
صبورانه به حرفهای او گوش فرا داده و سخنانشان را جدی بگیرید. عواطف آنها را به سخره نگیرید یا در نظر خود کم ارزش نشان ندهید. هنگامی که با شما آزادانه و با فراغ بال از احساساتشان حرف میزنند با آنها همدردی کنید. کمک کنید از عبارت حس میکنم… برای بیان احساسات خود استفاده کنند.
مراقب رفتارهایی که میل به خودکشی را نشان میدهد باشید
این نوع رفتارها شامل جستوجوی این مطلب در فضای مجازی، بخشیدن اموالشان به اطرافیان و درگیری ذهن با مقوله خودکشی میشود. در صورت مشاهده چنین رفتار و افکاری در کوتاهترین زمان ممکن از یک متخصص کمک بگیرید.
تمامی داروها و سلاحها را از دسترس فرزندتان دور نگهدارید
انجام چنین کاری برای تمامی بچهها صدق میکند، اما در مورد بچههایی که به افسردگی دچار هستند و به دنبال آن احتمال سؤاستفاده از دارو و الکل در آنها افزایش مییابد بیسار حائز اهمیت است. در این افراد احتمال اقدام به خودکشی نیز بسیار بالا میباشد. بنابراین هرگونه وسیله یا سلاح از جمله طناب، چاقو و هر چیز دیگری که بتواند به عنوان وسیله خودکشی استفاده شود را از دسترس آنها خارج کنید.
زمان مشخصی را برای مصاحبت با فرزندتان اختصاص دهید
در طول روز و به طور روزانه زمانی را برای صرف کردن با کودکتان اختصاص دهید. حتی اگر سرتان خیلی هم شلوغ است و نمیتوانید یک ساعت را با او بگذرانید باید حداقل ۲۰ دقیقه را برای صرف وقت با او کنار بگذارید. در این زمان میتوانید به انجام فعالیتهایی که نیاز به تقسیم کردن دارند، بپردازید.
در نگاه کودک به فردی مشوق و حامی بدل شوید
در رابطه با موقیعت و شرایط فرزندتان با عشق و محبت برخورد کنید نه با عصبانیت و خشم. سعی کنید از خود رفتاری مثبت نشان دهید تا کودک هم مثبتبین شود. روزانه در عوض تشویق او به رسیدن به هدف یا برنده شدن چیزی، با کلمات تأیید کنندهای که زحمات کودک در رسیدن به چیزی را هدف قرار میدهد تشویقش کنید. هنگامی که فقط رسیدن به نتیجه را برایش مهم جلوه دهید، هنگامی که زحماتش به نتیجه نمیرسد ناامیدی وجودش را فرا میگیرد. اگر صرفا و بدون در نظر گرفتن نتیجهی کار زحمات او را تشویق کنید، اعتماد به نفسشان به دلیل چیزی که میتوانند کنترل کنند (زحمات و تلاشهایشان) بالا میرود.
به کودک خود کمک کنید زندگی سالمی داشته باشد
خواب عنصر مهمی در سلامتی فرزندان به شمار میرود. نداشتن خواب کافی میتواند در خراب شدن کامل روز بعد تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس منبع کمکهای خواب، افراد با سنین بین ۳-۱۸ سال به چیزی بین ۸-۱۲ ساعت خواب شبانه نیاز دارند.
جدول زمانی خواب
یادداشتهای اضافه |
میزان خواب مورد نیاز |
سن |
نوزادان در حال ساخت ساعت بدن خود هستند | ۱۵-۱۶ ساعت | ۱-۴ هفته |
شکلگیری الگوی خواب منظم شروع میشود و خواب شب طولانیتر میشود | ۱۴-۱۵ ساعت | ۱-۴ ماه |
در این زمان بنا نهادن الگوی خواب مشخص بسیار مهم است | ۱۴-۱۵ ساعت | ۴-۱۲ ماه |
خواب نیمروز در سلامت خواب متأثر است | ۱۲-۱۴ ساعت | ۱-۳ سال |
خواب نیمروز کوتاهتر میشود | ۱۰-۱۲ ساعت | ۳-۶ سال |
خواب شبانه کمی عقب میافتد | ۱۰-۱۱ ساعت | ۷-۱۲ سال |
نوجوانان ممکن به خواب بیشتری نیاز داشته باشند | ۸-۱۰ ساعت | ۱۲-۱۸ سال |
زمان خواب ممکن است دستخوش تغییر شود | ۷-۸ ساعت | بزرگسال |
خواب نیمروز و شبانه بیشتری ممکن است نیاز باشد | بالای ۸ ساعت | فرد باردار |
کمک کنید روابط و دوستیهای سالمی با دیگر همسالان خود برقرار کند
برای بچههای کوچکتر در خانه روزهای بازی با دوستان ترتیب دهید و در مورد نوجوانان، آنها را تشویق کنید دوستان خود را به خانه دعوت کنند.
راجع به قلدری با آنها صحبت کنید
قلدری میتواند یکی از دلایل افسردگی فرزندتان باشد. پس راجع به زندگی در بیرون از خانه و نوع تعامل با دیگر همسالان با آنها صحبت کنید. به آنها کمک کنید رفتارهای قلدرانه را تشخیص دهند و راجع به نوع برخورد مناسب در چنین شرایطی گفتوگو کنید.
به فرزندتان کمک کنید برنامههای درمانی خود را به درستی دنبال کنند
اطمینان حاصل کنید به روند درمانی نوشته شده توسط متخصص آشنایی و تسلط کامل دارید. این روند میتواند چیزهایی مانند جلسات مشاوره، دارو درمانی و مواردی برای انجام در خانه را شامل شود. کمک در به اتمام رساندن برنامه اثر خود را در دراز مدت نشان میدهد.
توجه کنید کمک حرفهای زمان میبرد تا اثر خود را نشان دهد
بعد از گذشت فقط چند هفته منتظر گرفتن جواب نباشید. رسیدن به نتیجه میتواند یک ماه و یا بیشتر طول بکشد پس صبور باشید.
افسردگی در کودکان قابل درمان است
بروز افسردگی در کودکان میتواند متأثر از دلایل بسیاری باشد اما کاملاً قابل درمان است. اگر تشخیص داده شد فرد به افسردگی دورهای مبتلا است، کمک گرفتن از یک متخصص توصیه میشود. مداخله و درمان در انواع مختلف وجود دارد که میتوانند در محیطی حرفهای و یا در خانه و مدرسه اجرا شوند. نکته مهم و اساسی این است که برنامهای قابل اجرا برای فرزندتان فراهم کنید. نادیده گرفتن مشکل و امید به اینکه مشکل خود به خود حل خواهد شد فقط به بدتر شدن اوضاع میانجامد.
اولین قدم صحبت با متخصص کودکان است. او شما را به یک متخصص در زمینه مورد نظر ارجاع میدهد. این متخصص با یاری شما به فرزندتان کمک میکند هر روز یک قدم به سمت غلبه کامل بر افسردگی نزدیکتر شود. شما در هر قدم از راه با او همراه خواهید بود. در این مسیر رابطه خود و فرزندتان نیز تقویت میشود و همین نکته میتواند به چشماندازی مثبت در وضعیت به وجود آمده تبدیل شود.